2020/8/30 Autor: Chen Xi Źródło: Global Times


Gracze grają w szachy tybetańskie. Zdjęcie Qinghai Daily

Chińscy eksperci poinformowali w niedzielę, że od czwartku do niedzieli prowincji Qinghai odbywał się trzeci  pokaz i turniej tradycyjnych szachów tybetańskich, turniej i pokazy mają na celu ożywienie tysiącletniego elementu tradycyjnej kultury.

Według raportu China News około 60 graczy z prowincji Qinghai i Gansu  oraz Tybetańskiego Regionu Autonomicznego uczestniczyło w turnieju rozgrywając pojedynki w ponad pięciu różnych kategoriach szachów tybetańskich.

Szachy tybetańskie mają historię sięgającą 2000-3000 lat. Jedna z ich kategorii została wymieniona w pierwszej edycji listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego prowincji Qinghai w 2006 roku - powiedział w niedzielę reporterowi Global Times Yongdrol Tsongkha, profesor wykładający etnologię i tybetologię na Uniwersytecie Lanzhou, a także sędzia konkursu.

Antyczna gra jest podobna do weiqi, znanej również jako Go, ponieważ wykorzystuje również kwadratową szachownicę z czarno i białymi figurami. Kiedyś grali w nią ludzie z wyższej i średniej klasy, ale później została spopularyzowana i wśród niższych warstw.

Szachy tybetańskie nie tylko zyskały przychylność różnych grup etnicznych, w tym grup  Hui, Tu, Mongołów i Han żyjących na Wyżynie Tybetańskiej, ale  rozprzestrzeniły się również na kraje sąsiadujące z Chinami, takie jak Nepal, Pakistan i Mjanma (Birma).

Według badań historycznych, szachy tybetańskie mają ponad 80 kategorii. Jednak do dziś przetrwało ich tylko około 20. Szachy tybetańskie stoją jednak , jak informuje raport China News, w obliczu kryzysu związanego z zainteresowaniem społecznym innymi rozrywkami i muszą być chronione , by zostać uratowane przed zapomnieniem.

Według Yongdrol Tsongkha, w 2003 roku tylko kilka osób grało w szachy tybetańskie, ale stopniowo zyskały one na popularności po tym, jak przeprowadzono jak przeprowadzono kilka atrakcyjnych turniejów, a grę niektórych kategoriach w 2018 roku udało się wpisać na listę  chronionego niematerialnego dziedzictwa kulturowego Tybetu.

Uruchomienie profilowanych klas w szkołach i zainteresowanie nimi niektórych grup społecznych było jednym z najbardziej skutecznych środków zapewniających kontynuację zagrożonym przejawom kultury, takim jak np. szachy tybetańskie, powiedział w niedzielę dziennikarzowi "Global Times" Luo Wenhua, dyrektor Instytutu Zabytków Kultury Buddyzmu Tybetańskiego w Muzeum Pałacowym.

Zasugerował, że elementów zagrożonej kultury tradycyjnej można uczyć w ramach zajęć rekreacyjnych w szkołach i niektórych warsztatach w niektórych społecznościach, co może stworzyć korzystną atmosferę dla zachowania kultury.

Yongdrol Tsongkha powtórzył pogląd Luo, mówiąc, że organizowanie turniejów to bardzo skuteczny sposób na wzbudzenie zainteresowania tybetańskimi szachami.

Od 2004 roku pomaga on wioskom w prowincji Qinghai organizować podobne imprezy, co doprowadziło do ponownego odkrycia i ochrony innych starożytnych gier.

Luo podkreślił znaczenie promowania kultury.„Musimy uczyć ludzi, zwłaszcza młodych, o początkach kultury tak, aby zdali sobie sprawę z wielkości i twórczej siły zagrożonych przejawów kultury ”.

W 2016 r. Powstało pierwsze w Chinach etniczne tybetańskie stowarzyszenie szachowe na szczeblu prowincji. W ostatnich latach publikowano również coraz więcej prac naukowych na temat szachów tybetańskich, co dodatkowo przyniosło korzyści w promowaniu tej wywodzącej się z czasów antycznych rozrywki.