01.06. 2023| Źródło: Xinhua/news.cn


Dziecięcy zespół aktorski w sztuce "Donyo Dondrup" w Lhasie, 18 maja 2023 r. (Trupa Opery Tybetańskiej Tybetańskiego Regionu Autonomicznego / materiały informacyjne za pośrednictwem Xinhua).

Tenzin Mengnam, 13-letni aktor ubrany w ciemnozielony tradycyjny kostium tybetańskiej opery, klęczał na środku sceny, trzymając nieprzytomnego „młodszego brata”. Dziecko ze łzami w oczach zaśpiewało niskim głosem żałobną melodię, z łatwością poruszając serca publiczności.

Odegrana scena, to fragment próby nowego spektaklu teatralnej pod tytułem "Donyo Dondrup", próba z udziałem widzów, po to, by ocenić ich reakcje przed oficjalną premierą sztuki. W najbliższy poniedziałek sztuka zadebiutuje jako pierwsza wystawiona w Tybetańskim Regionie Autonomicznym tybetańska opera wykonywana przez dzieci.

Spektakl opowiada historię dwóch książąt, którzy są przyrodnimi braćmi synami jednego ojca, którzy w końcu spotykają się po wielu wyzwaniach życia i śmierci.

Mały aktor, odtwórca jednej z ról w spektaklu, oglądał takie tybetańskie opery z dziadkami w rodzinnej Lhasie, stolicy Regionu. Choć był zbyt mały, by wówczas w pełni rozumieć ich znaczenie, radośnie tańczył razem z wykonawcami.

„Kiedy miałem sześć lat, rodzice zapisali mnie do amatorskiej grupy śpiewu opery tybetańskiej w regionalnym centrum sztuki publicznej, gdzie zacząłem uczyć się opery tybetańskiej” — powiedział Tenzin Mengnam, także laureat 26. konkursu „Mały kwiat śliwki” nagrody za wykonanie, narodowe wyróżnienie dla dziecięcych aktorów operowych. Dla niego takie wyróżnienie liczy się jak Oscar.

Opera tybetańska łączy mówione dialogi, śpiew, grę aktorską, taniec i literaturę i ma ponad 600-letnią historię. Jest uważana za „żywą skamielinę” kultury tybetańskiej i została wpisana na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO w 2009 roku.

Aby poznać i zrozumieć tradycyjną sztukę, Tenzin Mengnam rzadko mógł znaleźć czas bawić się jak jego rówieśnicy. Zamiast tego musiał studiować bogatą wiedzę i umiejętności opery tybetańskiej oraz nauczyć się grać na wszystkich rodzajach ludowych instrumentów muzycznych związanych z operą. Stosunkowo dojrzały jak na swój wiek, nie żałuje swojego wyboru. „Uwielbiam operę tybetańską i jestem gotów nadal kontynuować tradycję jej dziedzictwa i rozwijać tę sztukę i swoje umiejętności nawet po osiągnięciu dorosłości”.

Podobnie jak Tenzin Mengnam, wszyscy z 33 dziecięcych aktorów z obsady "Donyo Dondrup" intensywnie ćwiczą w każdy weekend od początku tego roku na próbach dramatu, będącego adaptacją tybetańskiej klasycznej sztuki.

Jak twierdzi Namgyal Tenzin, dramaturg z Trupy Operowej Tybetańskiego Regionu Autonomicznego, "Donyo Dondrup" to jedyna tradycyjna opera tybetańska, w której wiek bohatera określa się na 10-16 lat.

„Spędziliśmy całą dekadę nad adaptacją ośmiu głównych tradycyjnych tybetańskich oper, a operę "Donyo Dondrup" jako ostatnią zamieniono w sztukę teatralną. Nowoczesne technologie, dźwięk, oświetlenie i efekty elektroniczne pomagają zintegrować starą sztukę z nowymi umiejętnościami , przywracając blask starożytnym operom” – powiedział Namgyal Tenzin.

Dramaturg był również pod wrażeniem wytrwałości i pracowitości małych aktorów. „Ich pewność siebie podczas występu utwierdza mnie w przekonaniu, że tybetańska opera wciąż żyje w i wokół nas”.

63-letni nauczyciel opery tybetańskiej Tenzina Mengnama, Drongphurjung, odetchnął z ulgą, obserwując, jak młodzi ludzie włączają się w jego trwającą całe życie karierę promowania sztuki ludowej. Drongphurjung stwierdził, że coraz więcej młodych ludzi zaczęło uczyć się, kochać i kultywować tradycje tybetańskiej opery, a wiele miejscowości założyło własne dziecięce lub młodzieżowe trupy opery tybetańskiej.

Spektakl "Donyo Dondrup" zostanie po raz pierwszy zaprezentowany publicznie na dziewiątym krajowym pokazie doborowej kolekcji dramatów dla dzieci, zaplanowanym na 5 czerwca w prowincji Syczuan. Natomiast tego lata, podczas trwającego cały tydzień, tradycyjnego Święta Shoton, co dosłownie oznacza „świąteczny bankiet jogurtowy”, dramat zostanie po raz pierwszy zaprezentowany oficjalnie publiczności w Tybecie, a później prezentowany będzie jako regularne przedstawienie Trupy Operowej Tybetańskiego Regionu Autonomicznego.

Od 2005 roku w Tybetańskim Regionie Autonomicznym w ramach wszechstronnego projektu ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego reaktywowano i rozwinięto 154 tybetańskie zespoły teatralne.  Występy opery tybetańskiej stały się również ważnym elementem obchodów Świąt Shoton, jednego z najważniejszych świąt dla Tybetańczyków, którego początki sięgają XI wieku.


Dziecięcy aktorzy w trakcie próby sztuki "Donyo Dondrup" w Lhasie, stolicy Tybetańskiego Regionu Autonomicznego,  18 maja 2023 r. (Trupa Opery Tybetańskiej Tybetańskiego Regionu Autonomicznego / materiały informacyjne za pośrednictwem Xinhua)