Xinhua 04.10.2016

Buddyzm tybetański czaruje obrazami młynków modlitewnych, mandali i postów, ale posiada także jeden mało znany, niezbędny element - kalendarz.

Wśród kilku ksiąg Tybetański Almanach Roczny jest najbardziej rozpowszechnioną książką w Tybecie. Informacje jakie zawiera odgrywają kluczową rolę w życiu codziennym, zwłaszcza rolników, pasterzy, lekarzy i buddystów.

Instytut Badań Kalendarza Astronomicznego przy Szpitalu Tybetańskim w Lhasie prowadzi rutynowe badania astronomiczne  na podstawie tantrycznej Kalaczakry: koła  czasu.

Jego historia liczy ponad 2000 lat, Kalaczakra opisuje zaćmienia jako zrównanie się słońca i księżyca i współzależność faz księżyca, dokładnie tak samo, jak nowoczesnej astronomii.

Na tych kalendarzach, można znaleźć konkretne daty i czasy zaćmień, pomyślne dni dla rolnictwa i innych działań, jak również terminy świąt buddyjskich.

Liczenie ręczne kontra obliczenia elektroniczne

Jak mówi Yinba, dyrektor Instytutu, przez tysiące lat obliczenia do Kalendarza Astronomicznego były wykonywane ręcznie .

Wszyscy "kalendarzyśći" w zespole Yinba musieli przejść rygorystyczne szkolenia bądź w klasztorach lub w instytutach badawczych. Muszą umieć zapamiętywać skomplikowane  formuły i być ekspertami w mentalnej (pamięciowej - przyp.MT) arytmetyce, tak jakby nie było papieru na zapisy.

Zamiast pisać na papierze liczą pisząc patyczkiem na specjalnych piaskowych tabliczkach, które mają około jednego metra długości i mniej niż 20 cm szerokości, a rezultaty obliczeń muszą być szybko zapamiętane gdyż są nieustannie usuwane z piasku dla następnych obliczeń.

Aby łatwie jbyło operować cyframi, starożytni mistrzowie astronomii opracowali zestaw "wierszy obliczeniowych". Twórcy kalendarza zawsze korzystali z nich podczas obliczeń.

Próbując przyspieszyć czasochłonne obliczenia, Instytut wprowadził w 1990 kalkulatory, ale danych astronomicznych było zbyt wiele dla zwykłych kalkulatorów.

Kiedy komputery pojawiły się w Chinach a Yinba i jego zespół zaczęli ich używać opracowując zestaw algorytmów o zmianach astronomicznych i zmianach dni.

Dzięki kluczowi w ciągu kilku liczb w systemie i  kliknięciu myszy wszystkie dane astronomiczne na Rok Ognistej Małpy  (2016) pojawiają się na ekranie w przeciągu dwóch, trzech sekund; wszystkie pięćdziesiąt dwie strony kalendarza.

Z pomocą algorytmów Instytut mógł opublikować pierwszą księgę Kalendarza Tybetańskiego obejmujący lata od 1 do 2100 roku naszej ery.

W przeszłości Mistrzowi astronomii i jego uczniom ponad 30 lat zajmowało przygotowanie nowego kalendarza łączącego cztery tradycyjne tybetańskie szkoły zapisywania kalendarza z uwzględniającego kalendarz gregoriański oraz chiński kalendarz księżycowy.

Yinba poinformował że ręcznych obliczeń używa się w celu dublującego sprawdzenia lecz wraz komputerami jako alternatywą, dzięki temu może więcej czasu poświecić na naukę studentów szkoleniowych i badania.

Potężna witalność

W tradycyjnej edukacji klasztornej astronomia była postrzegana jako jedna z najtrudniejszych dziedzin. Ten przedmiot ma bardzo niewiele wspólnego z obserwacją gwiazd ale jest ściśle związana z buddyjskimi praktykami religijnymi i z życiem codziennym.

W tantrach Kalaczakry, Budda przedstawił nie tylko zewnętrzny system postępowania z ruchem planet i sposoby mierzenia czasu, ale także wewnętrzny system poświadczający cykle energii i oddechu przez ciała ludzkiego, który jest ściśle związany z systemem zewnętrznym.

Dlatego też, gdy pojawiają się zaćmienia, buddyści są inspirowani do intonowania mantr, medytacji lub innych angażujących praktyk, które  pozwalają wierzyć, że są bliżej oświecenia.

Wyjaśnia to również, dlaczego wszyscy studenci medycyny muszą studiować do pewnego poziomu astronomię w tradycyjnych klasztorach. Wiedza astronomiczna jest szczególnie przydatna na przykład wtedy, gdy lekarze stosują terapie zewnętrzne, takie jak upust krwi lub kiedy zioła są zbierane w górach.

Twórcy Kalendarza zgodzili się, że pożytkiem ich produktu, który zapewnia wiedzę, jest przekazywanie jej w stanie nienaruszonym z pokolenia na pokolenie. Kalendarza używają meteorolodzy. Rolnicy stosują go jako punkt odniesienia dla terminów sadzenia roślin i wypasu zwierząt.

Wracając do lat swojej młodości i studiów wśród starych mnichów w prowincji Gansu i Tybetu, Yinba powiedział, że jest bardzo wdzięczny tym mistrzom astronomii.

"Tybetańska astronomia to unikalna część naszej kultury. Aby utrzymać ją przy życiu nie możemy stać w miejscu ale stale musimy robić postępy" powiedział.

Chociaż algorytmy nie są jeszcze perfekcyjne, Yinba zdradził swoje kolejne marzenie: zbudowanie obserwatorium astronomicznego w Lhasie.

"Życzę aby więcej ludzi mogło patrzeć w gwiazdy przez teleskopy i dowiedzieć się więcej o świecie," powiedział.