23.05.2022 Źródło: China Tibet Online

Tybetańskie starożytne księgi są opasłe i bogate w treści. Zgodnie z tradycyjną metodą klasyfikacji dzieli się je na dziesięć kategorii: językoznawstwo, architekturę, medycynę, buddyzm, logikę, poezję, retoryke, astrologię i dramat.
Ponadto istnieją również starożytne księgi i dokumenty dotyczące polityki, ekonomii, historii, Gesara (władcy Tybetu), katalogów, obyczajów ludowych, wróżbiarstwa, geomancji, rytuałów, archiwów i klasyki Bon (tybetańskiej tradycji religijnej) obejmującej politykę, ekonomię, historię ludzkości, myśl filozoficzną, nauki przyrodnicze, kalendarz astronomiczny, naukę i technikę itp. Forma ksiąg też jest różna. Są długie paski z tekstami w sanskrycie, są też złożone, przypominające motyle i są księgi splecione nićmi. Jeśli chodzi o wersje, to są rękopisy, drzeworyty,drukowane książki papierowe itp.

Starożytne księgi i i dokumenty tybetańskie są produktem komunikacji i wymiany między różnymi grupami etnicznymi w Chinach. W VII wieku n.e. buddyzm został wprowadzony do Tybetu, a podczas procesu jego lokowania wybitni mnisi i ludzie wielkiej cnoty nadal tłumaczyli, kopiowali, grawerowali i drukowali słynną „Tripitakę”, znakomity klasyk ze starożytnych ksiąg tybetańskich, tworząc „Kanjur” i „Tanjur”.  Ukończenia, publikacji i rozpowszechniania Tripitaki nie można oddzielić od wsparcia rządu centralnego i cesarzy minionych dynastii, wyznawców wszystkich grup etnicznych, wybitnych mnichów i wielkich cnót. Na przykład w zachodnim okresie Xia grawerowane wydania tybetańskich pism i mantr zostały po raz pierwszy odnalezione w mieście Heishui. W XII wieku, kiedy Khenpo (główny lama) Jorden Razhi z klasztoru Narthang zebrał i skompilował Tripitakę Narthangu, jego uczniowie wysłali dużą ilość papieru i atramentu z Shangdu. W czasach dynastii Ming cesarz Yongle i cesarz Wanli wygrawerowali i wydrukowali tybetański „Kanjur” odpowiednio w Nanjing i Pekinie, co zapoczątkowało historię publikacji na dużą skalę i drukowania tybetańskich dokumentów. W czasach dynastii Qing, za panowania dynastii Kangxi i Qianlong, w Pekinie publikowano pekińskie wydania Kanjur i Tanjur, a tybetańska Tripitaka była tłumaczona na język mandżurski, chiński, mongolski i inne, co sprzyjało komunikacji i wymianie między różnymi grupami etnicznymi w Chinach. Publikowanie, rozpowszechnianie i przechowywanie tybetańskich klasyków i dokumentów odegrało ważną rolę w standaryzacji pisma tybetańskiego, ochronie i dziedziczeniu kultury buddyjskiej oraz nieustannym wzbogacaniu kultury narodowej. Jednocześnie dalej promuje komunikację i wymianę między różnymi grupami etnicznymi.