11.07.2022 Źródło: People’s Daily Autor: Xu Yuyao

Pałac Potala, zabytek kultury z ponad 1300-letnią historią i jedyny obiekt wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w Tybetańskim Regionie Autonomicznym , promieniuje witalnością pod ochroną technologii cyfrowych.

Pałac Potala w Lhasie, stolicy Tybetańskiego Regionu ChRL. [Foto:People's Daily Online/Duan Hongwen]

Za pomocą jednego kliknięcia zwiedzający mogą obserwować na ekranach trójwymiarową replikę kompleksu architektonicznego; blisko 800 czujników rozmieszczonych wokół i w pałacu zarejestrowało ponad 10 milionów zestawów danych; Do rejestracji stanu pałacu zainstalowano ponad 1500 urządzeń monitorujących i około 9 km światłowodów detekcyjnych...

Digitalizację pałacu zainicjował Dawa Ngodrup, dyrektor centrum cyfrowego pod administracją Pałacu Potala, który pracuje tam od 17 lat.

Podjął decyzję, aby to zrobić po wizycie z 2006 r. w Akademii Dunhuang w Dunhuang, w prowincji Gansu w północno-zachodnich Chinach, podczas której był zdumiony wieloma technologiami stosowanymi tam do mapowania i ochrony malowideł ściennych oraz starożytnych budowli w Grotach Mogao , wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

W tamtych latach Dawa Ngodrup prawie cały swój czas spędzał w Pałacu Potala. Zawsze pracował po godzinach do północy, nagrywając na video detale malowideł w pałacu, ponieważ w ciągu dnia pałac odwiedzała duża liczba turystów.

Oprócz pozyskania cyfrowych informacji o tysiącach metrów kwadratowych murali [fresków], Dawa Ngodrup rozpoczął również projekt cyfrowego modelowania całego pałacu.

Turysta robi zdjęcia Pałacu Potala w Lhasie, w autonomicznym regionie Tybetu w południowo-zachodnich Chinach, 2 lipca 2020 r. (People’s Daily Online/Wang Jianfeng)

Modelowanie cyfrowe było dużym wyzwaniem, biorąc pod uwagę, że pałac został zbudowany na zboczu góry i ma skomplikowaną konstrukcję. Do renderowania cyfrowego modelowania starożytnego kompleksu architektonicznego wykorzystano wiele technologii, w tym fotografię lotniczą UAV, skanowanie laserowe 3D i wielowidokową rekonstrukcję obrazu.

„Zrobiliśmy to, aby stworzyć pełną bazę danych zabytków kultury pałacu, ułatwić pracę badaczom i zmniejszyć ryzyko uszkodzenia bezcennych skarbów kultury” – powiedział Thubten Tsering, pracownik z Biura Administracji Pałacu Potala.

Monitoring strukturalny Pałacu Potala w czasie rzeczywistym odzwierciedla również zastosowanie nowoczesnych technologii w utrzymaniu obiektu kulturowego. Monitoring budowlany jest przesłanką do racjonalnego funkcjonowania pałacu i ma znaczenie dla jego ochrony.

System monitorowania został dostosowany przez profesor Yang Na i jej zespół z pekińskiego Beijing Jiaotong University. Po czterech latach przygotowań w październiku 2012 roku oficjalnie uruchomiono pierwszą fazę systemu, aby monitorować kluczowe elementy drewnianej konstrukcji pałacu.

Badając wpływ ruchu turystycznego na drewniane konstrukcje pałacu, system pomógł ustanowić mechanizm kontrolny, który reguluje liczbę odwiedzających zgodnie z deformacją strukturalną spowodowaną ruchem turystycznym, aby zapobiec uszkodzeniu pałacu podczas regularnych wizyt .

Druga faza systemu rozpoczęła się w 2015 roku, skupiając się na ścianach, fundamentach i jaskiniach występujących w kompleksie architektonicznym.

Skanowanie malowideł ściennych w Pałacu Potala. (Zdjęcie z oficjalnej strony Muzeum Sanya)

Pracownicy mogą teraz sprawdzać dane na temat ścian pałacu za pomocą aplikacji na swoich telefonach komórkowych, dzięki zainstalowaniu 388 czujników, w tym mierników pęknięć, inklinometrów i mierników wilgotności gleby, które wśród innych kluczowych parametrów mogą monitorować w czasie rzeczywistym wszelkie ruchy w obrębie pęknięć powierzchniowych, temperaturę otoczenia oraz kąty nachylenia ścian i słupów. Druga faza budowy systemu, którą ukończono w sierpniu 2021 roku, umożliwia automatyczne tworzenie kwartalnych raportów analitycznych.

„W ciągu około 10 lat zarejestrowaliśmy ponad 10 milionów zestawów danych o pałacu, co pozwoliło nam zrozumieć postęp ogólnych zmian w Pałacu Potala” – powiedział Yang.

Pałac Potala ma słabą ognioodporność i gromadzi wiele łatwopalnych zabytków kultury, takich jak buddyjska klasyka i tangka, rodzaj tybetańskiego buddyjskiego malarstwa na bawełnie i jedwabiu. Obecnie w pałacu zainstalowano automatyczny system sygnalizacji pożaru, który składa się z 1524 czujników, przycisków i modułów, 8710 metrów światłowodów detekcyjnych oraz 86 wizyjnych czujek pożarowych. Poza tym zainstalowano inteligentny system monitorowania zużycia energii elektrycznej w pałacu, tak aby maksymalnie zapobiegać ryzyku pożarów.

„Technologie cyfrowe i liczne narzędzia do monitorowania pomagają nam lepiej chronić Pałac Potala, miejsce historyczne i kulturowe o ponad 1300-letniej historii” – powiedział Jondan, dyrektor biura administracyjnego pałacu.

Te technologie chronią nie tylko Pałac Potala ale także wiele innych zabytków kultury na Wyżynie Tybetańskiej – dodał.

Konserwacja malowideł ściennych w Pałacu Potala. (Zdjęcie z oficjalnej strony Muzeum Sanya)