14.03.2019 Źródło: Xinhua
Płaskowyż Tybetański z dziesiątkami tysięcy lodowców leży w górnym biegu wielu rzek w Azji. Znajomość przeszłości i ostatnich zmian na lodowcach w warunkach ocieplania się klimatu staje się koniecznością.
 


Jednak ze względu na wielkie odległości i trudne warunki, obserwacje lodowca na Płaskowyżu są utrudnione, a większość wcześniejszych badań opiera się tylko na danych satelitarnych, obejmując jedynie około 30 lat wstecz.
 
Zhu Haifeng, profesor Instytutu Badań Płaskowyżu Tybetańskiego Chińskiej Akademii Nauk, poszukuje wskazówek na polach lodowcowych w krajobrazach utworzonych przez cofające się lodowce. Gdy lodowiec topnieje, łoże lodowca zostaje uwolnione i zaczynają rosnąć nowe gatunki drzew. Maksymalny wiek drzew na takich terenach służy do określenia roku ustępowania lodowca.
 
Słoje wzrostu drzew pozwalają dokładnie określić wiek drzewa. Drzewa produkują jeden słój każdego roku, a słoje zewnętrzne w pobliżu kory są najmłodsze. Pierścienie odzwierciedlają nie tylko wiek drzewa, ale także warunki klimatyczne, w których drzewo rosło.
„Zimny ​​klimat może skutkować wąskim słojem, podczas gdy ciepły rok pozwala ukształtować się szerokiemu słojowi”, powiedział Zhu. „Jeśli kamień uderzy w drzewo, pozostawi po sobie bliznę, która będzie będzie odzwierciedlona również na słojach”.
 
Od 2013 do 2017 roku zespół kierowany przez Zhu prowadził badania oparte na  historycznych fotografiach i badaniach terenowych drzew na 10 osadach  i polach polodowcowych w południowych i zachodnich regionach Płaskowyżu w Chinach, Nepalu i Pakistanie. W regionach istnieje ponad 27 000 lodowców, w tym 18 000 w Himalajach.
Naukowcy badali głównie trzy gatunki drzew, które jako pierwsze skolonizowały miejsca po lodowcu. Zamiast wycinać drzewa, naukowcy uzyskali przekroje słojów poprzez wiercenie próbek rdzenia drzew.
 
Zhu podał przykład w 2014 roku, po selekcji drzew i pobraniu próbek, zespół badawczy znalazł najstarsze drzewo na przedpolu lodowca. Lodowiec zwany Raikot leżący w zachodnich Himalajach w Pakistanie zaczął się cofać od 1934 roku. Badania słojów drzew pokazały, że drzewo wzeszło w 1945 roku. Zatem czas opóźnienia pierwszego wzejścia drzew po wycofania się  lodowca wynosi około 11 lat.
 
Naukowcy, stosując tę ​​samą metodę, odkryli, że trzy podstawowe gatunki drzew potrzebowały odpowiednio cztery, osiem i jedenaście lat, aby zacząć rosnąć po wycofaniu się lodowców.
 
Naukowcy mogą zatem wykorzystywać powyższe  dane dotyczące czasu opóźnienia do obliczenia czasu cofania się innych  lodowców, pobierając próbki rdzeni tego samego gatunku drzew na różnych obszarach polodowcowych.