W piątkowy wieczór 20 listopada 2015 roku w Muzeum Etnograficznym w Warszawie odbył się pokaz filmu „Dach Świata”. Półtoragodzinny film jest kinową wersją chińskiego 6-cio odcinkowego telewizyjnego serialu „Roof of the world”. Pokaz zorganizowany został przez Stowarzyszenie Obywatelskie „Dom Polski” i wydawnictwo „Grupa M-D-M” w porozumieniu i na zlecenie Ambasady ChRL w Warszawie. Blisko 200 uczestników pokazu (należy podkreślić, że dużą część publiczności stanowili studenci kilku warszawskich uczelni oraz właściciele i kadra menedżerska warszawskich biur podróży) przed jego rozpoczęciem, miało obejrzało prezentację - przygotowaną przez p. Adama Ludwiczaka z firmy „Akademia WWW” - poświęconą interaktywnej stronie internetowej pn. „Magiczny Tybet” . Strona ta dostępna jest pod adresem WWW.magicznytybet.pl i zawiera wiele przydatnych informacji o tradycji, kulturze i historii Tybetu. Przede wszystkim jednak strona ta koncentruje się na przedstawianiu problemów współczesnego Tybetu.

Mając w imieniu organizatorów zaszczyt powitania uczestników pokazu, podkreśliłem że wyjątkowość życia na Wyżynie Tybetańskiej polega, przede wszystkim na tym, że odbywa się na wyjątkowej wysokości. Średnia(!!) wysokość na Wyżynie wynosi ponad 4000 m. Sama stolica Tybetu, miasto Lhasa, położone jest na wysokości powyżej 3600 m. n.p.m. Duża część miasta, ze względu na jego rozległość, położona jest jeszcze wyżej. Żeby lepiej zrozumieć, co to w praktyce oznacza dla człowieka, to warto sobie uświadomić, że w naszej części Europy najwyżej położone miasto (Davos we wschodniej Szwajcarii) leży na wysokości 1560 m. n.p.m., a najwyżej położona osada, zamieszkała na stałe, znajduje się na wysokości 2040 m. n.p.m. (wieś Saint Ve’ran w Alpach Wysokich we Francji). We wschodniej Europie najwyżej położoną osadą (na wysokości 2200 m. n.p.m. ) jest miasteczko Uszugli w Gruzji. Dodajmy, że przez pół roku dostęp do niego jest niemożliwy, bo drogi dojazdowe zasypane są lawinami śnieżnymi. Warto także przypomnieć i o tym, że najwyższy szczyt Europy Mont Blanc sięga „tylko” wysokości 4807 m. Te wszystkie informacje uświadamiają nam najlepiej, że całe życie ludzi mieszkających w Tybecie odbywa się na wysokościach, po których w Europie poruszają się już tylko alpiniści, i to zazwyczaj bardzo krótko. Tybet zajmuje terytorium o powierzchni ok. 2,5 mln km 2, czyli jest to obszar ¼ Europy(większość jego terytorium znajduje się w granicach ChRL) i żyje tu ok. 2,9 mln ludzi. Należy także podkreślić, że Tybet coraz bardziej otwiera się na świat. Już w 2007 roku ilość turystów, którzy odwiedzili Tybet przekroczyła liczbę jego mieszkańców. Te podstawowe informacje pozwalają nam inaczej oglądać film pt. „Dach Świata”, bo uświadamiają nam, że mamy możliwość oglądania czegoś naprawdę niedostępnego dla większości z nas, nie tylko z racji odległości, ale także z powodów niezwykłych warunków naturalnych, w których od pokoleń żyją Tybetańczycy.

 

Film „Roof of the World” przedstawia codzienne życie ludzi mieszkających w Wyżynie Tybetańskiej. Życie Tybetańczyków przebiega w bardzo głębokim związku z naturą. Film pokazuje także złożony charakter tych relacji ludzi z przyrodą. Pokazuje niepowtarzalną przyrodę płaskowyżu, imponujące i wiecznie ośnieżone góry, różnorodność i bogactwo życia na Wyżynie. Cykliczność i powracanie pór roku, różnorodność świata przyrody oraz zupełnie niezwykłe współistnienie świata ludzi, zwierząt, roślin. I choć, jak piszą twórcy filmu, zachęcając do jego obejrzenia, „dach świata” jest przede wszystkim pojęciem geograficznym, to dla ludzi żyjących na Wyżynie Tybetańskiej, jest także rodzajem koncepcji filozoficzno-duchowej, porządkującej i organizującej codzienne życie Tybetańczyków. Płaskowyż i jego przyroda tworzy także żyjącym na Wyżynie Tybetańskiej szczególne granice, czyli stanowi właśnie rodzaj „dachu” dla organizacji ich codziennego życia. W konsekwencji określa zasady i sens ludzkiego życia przebiegającego w zgodzie z naturą oraz w poszanowaniu przyrody. Film „Roof of the World” przygotowany został przez China Central Television (CCTV) i Beijing Five-Star Legend culture & media Co., Ltd. Po projekcji filmu wszyscy uczestnicy pokazu, korzystając z przygotowanych atrakcji kulinarnych, przez długi czas wymieniali poglądy na temat wyjątkowości Tybetu i obejrzanego filmu.

A.D.
Stowarzyszenie Obywatelskie „Dom Polski” i wydawnictwo „Grupa M-D-M”